IT Slavery!: Η Γλίτσα

Γλίτσα. Έτσι ονομάζω μια κατηγορία ανθρώπων στην οποία προσδίδω κάποια συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, που ίσως διαφέρουν από τα πιθανά χαρακτηριστικά που σας έρχονται κατά νου όταν σκέφτεστε ότι «αυτός / αυτή είναι γλίτσα».

Μέσα από τη δική μου άποψη πάντα, που δεν είναι κατ’ ανάγκη ούτε η σωστή, ούτε η γενικά αποδεκτή, εξηγούμαι: Γλίτσα είναι το άτομο που δεν φαίνεται κακό. Κατά βάθος, ίσως να είναι και «μια χαρά άνθρωπος» (όμως κατά βάθος, δεν είμαστε όλοι μας «καλοί»;). Μιλάει σε όλους φιλικά, είναι πέρα για πέρα τυπικός, ευγενικός (ή κατ’ ακρίβεια, φαινομενικά και τυπικά ευγενικός)... είναι με λίγα λόγια, ο τύπος που το παίζει «φίλος» με όλους.

Μερικές σύνθετες περιπτώσεις τυπικής συμπεριφοράς γλίτσας:

Είναι ο τύπος που ενώ έχετε να μιλήσετε εδώ και πέντε χρόνια επειδή κάτι συνέβηκε, εν τούτοις όταν δώκετε πάνω του τυχαία στο δρόμο είναι πιο φιλικός από ότι θα περιμένατε από κάποιον που έχετε να τον δείτε εδώ και πέντε χρόνια, λες και δεν έγινε τίποτα.

Είναι ο τύπος που ήσασταν μαζί πριν τρία χρόνια συνάδελφοι και που αλλάζοντας δουλειά χάσατε κάθε επαφή, αλλά ξαφνικά σας παίρνει στο τηλέφωνο και σας μιλά λες και ήσασταν μαζί χθες σαν τα καλύτερα φιλαράκια και τα πίνατε... και μετά από τα ανάρμοστα «μέλια» και «φίλε μου», σας ξεφουρνίζει ότι μάλλον θέλει μια «χάρη», μια «βοήθεια», μια «πληροφορία»... πάλι, συμπεριφορά που δεν αναμένετε από κάποιον που έχετε να μιλήσετε τρία χρόνια, και η σχέση σας ήταν επιφανειακή και εξ’ ανάγκης λόγω συναδελφικότητας.

Σε πιο καθημερινά επίπεδα, είναι ο τύπος που σας καλημερίζει και σας μιλάει με τον καλύτερο τρόπο στη δουλειά, αλλά περισσότερο από το τυπικά ευγενικό και παρόλο της όλης υπερβάλλων διαχυτικότητας (χαμόγελα, χτυπηματάκια στην πλάτη, «ρε φίλε μου» και λοιπές αηδίες), εν τούτοις είναι ξεκάθαρο στη νόησή σας ότι όλα αυτά είναι απλά ψεύτικα και προσποιητά.

Ποια είναι η αιτία-εξήγηση για όλες αυτές τις συμπεριφορές που τις κατατάσσω στην κατηγορία «συμπεριφορές ανθρώπων-γλίτσα»; Οι λόγοι ποικίλλουν: Ο πιο προφανής και γενικευμένος λόγος, είναι ότι αποτελούν ανθρώπους που θέλουν (έστω και τυπικά) να «έχουν αλλά να μην έχουν» μια «κοντινή» σχέση με όλους, επειδή πχ σε κάποια φάση στο μέλλον μπορεί να τους φανούν χρήσιμοι. Ή, για να έχουν το «θάρρος» όταν και αν χρειαστεί, να σας ζητήσουν «χάρες» και «βοήθεια», πχ να σας κουβαληθούν στην παρέα σας όταν σας βρίσκουν τυχαία κάπου, όχι για τα μούτρα σας, αλλά επειδή ελυμπίστικε τις γκόμενες / γκόμενους που είναι μαζί σας. Δανεικά, κοινωνικό στάτους, πρόβλεψη για ώρα ανάγκης, κουβάλημα, κόλλημα, διευκόλυνση, ικανοποίηση κόμπλεξ: Ότι και να ‘ναι, ο άνθρωπος-γλίτσα καραδοκεί γύρω σας ή εξ’ αποστάσεως μόνο και μόνο επειδή θέλει να πάρει, να εκμεταλλευτεί, να χρησιμοποιήσει. Όποιος και να ‘ναι ο σκοπός, όποια και να ναι η περίσταση, η πρόθεση, ή η πρόνοια του κολλήματος, η γλίτσα καραδοκεί για να το πάρει από σας, όταν και αν χρειαστεί.

Γλίτσα λοιπόν: Με τη διπλή ιδιότητα να κολλά και γλιστρά την ίδια ώρα *, ο αναμφισβήτητος βασιλιάς της επιβίωσης, το τέλειο ζώον της σύγχρονης ανθρώπινης ζούγκλας στο παιχνίδι της κοινωνικοποίησης.

Γλίτσα και τεχνολογία

Ως το τέλειο κτήνος της προσαρμοστικότητας, η σύγχρονη τεχνολογία παρέχει τα εξίσου τέλεια εργαλεία στον άνθρωπο-γλίτσα για να χρησιμοποιήσει ώστε να παίξει το ρόλο του και να επιτύχει τους σκοπούς του. (σ.σ.: από την απέχθεια που μου προκαλεί η συγγραφή αυτού του άρθρου με κάνει να θέλω να διακόψω για να πλύνω τα χέρια μου).

«Νομίζω έχω τον στο κινητό...»

Το πιο χαρακτηριστικό: το κινητό τηλέφωνο. Τώρα άνετα, απλά και εύκολα ο άνθρωπος-γλίτσα έχει στη διάθεση του 300 contacts που κάθονται αθόρυβα και υπομονετικά στη μνήμη του κινητού του, ανά πάσα στιγμή να τηλεφωνήσει για να επιχειρήσει να σφετεριστεί ότι χρειάζεται από τα ανυποψίαστα θύματά του... just press «CALL».

Χωρίς κόπο, με ένα «send» σας προσκαλεί «εγκάρδια» στο «πάρτι του υποψήφιου βουλευτή Χλαπάκουλα για μια μαζική παρουσία στο club Panairi». Με ένα «send», στέλνει σε όλο το phone book του τις πιο ειλικρινείς και πιο προσωπικές ευχές σε όλους τους φίλους για το νέο έτος, πχ με τη μορφή «Σε όλους τους φίλους μου, χρόνια πολλά με αγάπη και ευτυχία». Μπορεί όλα αυτά να μην σας φαίνονται δα και τόσο υποχθόνια, αλλά μην ξεγελιέστε ούτε για μια στιγμή: με αυτά τα απλά κολπάκια, ο άνθρωπος-γλίτσα μπορεί και διατηρεί, έστω και εικονικά, μία τυπική επαφή. Και μπορεί να σκέφτεστε τώρα «και σιγά την επαφή, δηλαδή τώρα έχω εγώ καμιά σχέση μαζί του επειδή μου έστειλε ένα SMS;» - κι όμως, αυτό το πρόσχημα δίνει αναυθαίρετα και χωρίς ντροπή το δικαίωμα στον άνθρωπο-γλίτσα το θάρρος να ζητήσει από εσάς ανά πάσα στιγμή ότι χρειαστεί, είτε μικρό («έλα στο πάρτι του Χλαπάκουλα»), είτε μεγαλύτερο («ela re file, pws pamen? Stelneis mou to til tzinis tis filis sou tis Popis tis 3anthis pou itan to Savato mazi sas stin I8aki?»).

«Εν να στείλω email σε ούλλα τα contacts μου»

Email: ακόμα ένα αγαπημένο εργαλείο της τεχνολογίας στη διάθεση του ανθρώπου γλίτσα και που βέβαια το χρησιμοποιεί στο έπακρον.

Εάν αναρωτιέστε πως ξαφνικά βρέθηκε το email σας στο mailing list του πολιτικού γραφείου του Χλαπάκουλα, του club Panairi ή του «ACP Cyprus Electronics - Μοναδική Ευκαιρία!», μην το ψάχνετε για πολύ – Ο άνθρωπος-γλίτσα είναι από τους τύπους που δεν θα διστάζει να δώσει παρακάτω την προσωπική σας διεύθυνση email όπου του συμφέρει.

Βέβαια να μην ξεχάσουμε να αναφέρουμε την ευκολία αποστολής (α, είναι τζιαι μούχτιν), forward-έτοιμων-απρόσωπων «αστείων» emails, έτσι ώστε να διατηρούνται τα προσχήματα.

«Ο εικονικός σας φίλος»

Ευκαιρία να ξεκαθαρίσω λίγο: δεν σημαίνει ότι όλοι που χρησιμοποιούν αυτά τα μέσα εμπίπτουν στην κατηγορία «γλίτσα» - η διαφορά είναι στην πρόθεση: ο άνθρωπος-γλίτσα συνειδητά τα χρησιμοποιεί με αυτό τον τρόπο για τους σκοπούς που αναφέραμε πριν.

Συνεχίζω.

Ανέκαθεν ήταν στο στόχαστρο μου όλα αυτά τα μαλακισμένα «friend networks» (ή αλλιώς «social networks», όπως θέλετε πείτε τα). Όλα αυτά τα emails που σας «προσκαλούν εκ μέρους του «φίλου» σας Τάδε» (που έχετε να του μιλήσετε εδώ και ένα χρόνο), που ζητούν την ημερομηνία των γενεθλίων σας («birthday database» - μπλιάχ!) και δεν ξέρω κι εγώ τι, αποτελούν το τέλειο εργαλείο, για όσους απλά θεωρούν κόπο και υποχρέωση να θυμούνται το όνομά σας, τα γούστα σας, τις επαφές σας, την ημερομηνία των γενεθλίων σας κλπ – που όμως για κάποιο λόγο, επιμένουν να «κρατούν μια επαφή» μαζί σας. «Μα είμαι φίλος σου! Έστειλα σου email «χρόνια πολλά» στα γενέθλιά σου – (με υπενθύμισε βολικά το friends’ network, και το έβαλα στο αυτόματο να σου στέλνει email χρόνια πολλά)». «Είμαι φίλος σου, έστειλα σου link με αστεία κάρτα – (έκαμα «Send to all contacts»)».

Βέβαια να μην ξεχάσω να αναφέρω και για τον κάθε <βάλτε ότι θέλετε> που σας κάνει «add» στο messenger κατά βούληση, «block» όταν, για την ώρα, δεν σας χρειάζεται πια, και «unblock» όταν θυμηθεί ότι σας θέλει κάτι.

Νομίζω μπήκατε στο νόημα.

Και η ιστορία...

...όπως περίπου μου την είπαν.

Είχα ένα συμφοιτητή (ας τον πούμε «Πάμπη»), ο οποίος φαίνονταν πολύ καλό παιδί: Φιλικός με όλους, κοινωνικός με όλους, πάντα ευχάριστος με όλους, πάντα ανοικτός με όλους και ούτω καθ’ εξής. Θα έλεγε κανείς ότι είναι τέλειος φίλος. Και ένας πιο αναλυτικός, θα έλεγε ότι είναι ολίγον τοις «too perfect»... κι ένας πιο καχύποπτος θα έλεγε «κάτι δεν μου αρέσει σε αυτόν τον τύπο – αλλά τι;».

Τα πρώτα σύννεφα που προμηνούσαν ότι ο «τύπος κάτι στραβό έχει – δεν είναι εντάξει», εμφανίζονταν όποτε κατέβαινε στην Κύπρο η φίλη του που σπούδαζε στην Ελλάδα. Όποτε σύμβαινε αυτό, ο τύπος όχι απλά «εξαφανιζόταν» με τη συνηθισμένη ελαφρά καθημερινή έννοια της λέξης, ο τύπος χάνονταν από προσώπου γης για τρεις εβδομάδες: δεν πατούσε στα μαθήματα, δεν έπαιρνε τηλέφωνο, δεν απαντούσε το τηλέφωνο, δεν απαντούσε σε μηνύματα, αναπάντητες... απολύτως τίποτα. Βέβαια ολίγον φαίνεται να τον έκοπτε για τους φίλους του, αφού όταν επιτέλους επανεμφανίζονταν ωσάν αναστημένος Λάζαρος, απλά συμπεριφέρονταν ότι δεν συνέβηκε τίποτα, λες και μέχρι χθες ήταν μαζί με όλους αυτούς που ήθελε να φαίνεται «φίλος» και έπιναν μπύρες.

Να μην σας τα πολυλογώ, αυτά και διάφορα άλλα χτυπητά μου έδωσαν να καταλάβω ότι ο τύπος ήταν «δήθεν», υποκριτής και τέλος πάντων δεν θα μπορούσε να ήταν πραγματικός «φίλος» με ‘μένα. Ο τύπος ήταν δηλαδή, «γλίτσα». Και εκεί που ήμασταν μια παρέα κολλητοί να πούμε, λίγο πριν ή μετά την αποφοίτηση μας, απλά ψυχρανθήκαμε χωρίς να συμβεί και τίποτα το ιδιαίτερο και οι δρόμοι μας χώρισαν βολικά, μιας και μετά το ΑΤΙ ο καθένας μπαρκάρει προς άγνωστες κατευθύνσεις.

Τέλος εδώ; Όχι δα...

Πέρασαν τρία χρόνια. Εν το μεταξύ είχα τελειώσει με το στρατό και ήδη το πρώτο έτος των μεταπτυχιακών μου. Σε μία ανύποπτη ώρα το καλοκαίρι, κάποιος pambis_kyrιakides@hotmail.com επιθυμούσε να τον κάνω «add» στο MSN Messenger. Βέβαια σάστισα και παραξενεύτηκα από αυτό το αναπάντεχο «online συναπάντημα», αφού είχα να μιλήσω στον τύπο εδώ και τρία χρόνια και οι σχέσεις μας κατά το χωρισμό μας δεν ήταν και οι καλύτερες. Εν τούτοις, περισσότερο λόγω περιέργειας για να δω πως το καλό με θυμήθηκε, τον έκανα «add».

Η συνέχεια που ακολουθεί μπορεί να σας θυμίζει κάτι... Με μιας ο Πάμπης ρίχνεται στις εγκαρδιότητες του στυλ «Έλα φίλε μου!!!» «Τι κάμνεις;;;» «Εχαθήκαμεν τέλλια α; Καιρό να τα πούμε» κλπ. Βέβαια παραξενεύτηκα από όλη αυτή τη διαχυτικότητα, μιας και δεν μιλήσαμε εδώ και τρία χρόνια και δεν θα τον θεωρούσα επί του παρόντος «φίλο» μου. Αντιλαμβανόμενος ότι κάτι δεν πάει καλά και ότι ο τύπος δεν έχει και τις πιο ειλικρινείς προθέσεις, εν τούτοις αποφάσισα να παίξω το παιγνίδι του (εκμεταλλευόμενος και εγώ την απροσωπία του Messenger), έτσι απλά για να δω τι ήταν αυτό που ήθελε.

Και δεν άργησε να διαφανεί τι ήταν αυτό...

Pambis: Φίλε μου, έχω σου καλά νέα!

Andreas: Άτε ρε; (εδώ κάτι άρχισε να μυρίζει), ίντα νέα;

Pambis: Παντρεύκομαι ρε φίλε.

Andreas: Ναι; Ε μπράβο ρε! Συγχαρητήρια! (σε τούτη τη φάση υπέθεσα ότι μάλλον θέλει να με καλέσει στο γάμο του, άρα το μυστήριο λύθηκε... ναι;)

Pambis: Thanks ρε φιλούι, αλλά εν σου είπα το άλλο! Θέλω σε να μπεις κουμπάρος!

... Μάλιστα... μετά από τρία χρόνια κάποιος σε βρίσκει μέσα στο MSN Messenger και σου ζητά να μπεις κουμπάρος στο γάμο του... Ουδέν σχόλιον, τι μπορώ να πω; Όπως και να έχει, εκεί που ήμουν μεταξύ να τον βρίσω και να τον στείλω στο διάολο, ή να κλείσω τον υπολογιστή... αποφάσισα να συνεχίσω να παίζω το παιχνίδι του.

Andreas: Ε φίλε σοβαρά; Πότε είναι ο γάμος όμως;

Pambis: Μέσα στον Μάρτη ρε φίλε.

Andreas: Αααα φίλε μου, συγνώμη, αλλά δεν θα μπορέσω, θα είμαι Αμερική τον Μάρτη για τις σπουδές ρε.

Το τι ειπώθηκε μετά λίγη σημασία έχει. Κατ’ ακρίβεια ούτε και που θυμούμαι, σίγουρα θα ήταν κάτι ανούσιο του στυλ «Και να μην χάνεσαι ρε». Ούτε και που θυμάμαι αν τον έκανα block μετά εγώ, ή αν εκείνος (αφού δεν πέτυχε το σκοπό του) απλά εξαφανίστηκε από προσώπου γης. Τέλος πάντων, δεν ξαναμιλήσαμε μετά από αυτό...

...μέχρι που μια μέρα...

Θα πρέπει να ήταν μετά από έξι μήνες, ή ένα χρόνο, οπόταν λαμβάνω email από τον φίλτατο παρά λίγο κουμπάρο μου, να μου ζητά να δώσω την ημερομηνία των γενεθλίων μου για να μπει σε κάποιο birthday database που είχε στον υπολογιστή του. Φυσικά και τον αγνόησα (σ.σ.: δες πιο άνω λόγους) αναμένοντας ότι μετά από αυτό θα σταματούσε να με ενοχλεί με γλίτσικα μασκαραλίκια, ή απλά θα ξεχνιόταν. Προς δυσάρεστη έκπληξη μου όμως, μετά από λίγες μέρες ο τύπος μου στέλνει ένα τυποποιημένο reminder με μια προσωπική παράκληση του στυλ «E file, eisai tziame? Grafeis me? Dws’ mou to birthdate sou na to valw sto database!». Ήταν η στιγμή που σκέφτηκα «enough is ENOUGH!» και του απαντώ αναλόγως... ουσιαστικά στέλνοντας τον σπασαρχίδη γλίτσα από εκεί που ‘ρθε: στο διάολο! Και φυσικά σε μια απάντησή του που δεν ξέρω αν εμπίπτει στο υπέρτατο θράσος ή σε καμιά ψυχική πάθηση που πιθανός να είχε (ή και τα δύο): «Νόμιζα πως ήμασταν φίλοι, φαίνεται πως έκανα λάθος»...

Λοιπόν, λόγω της αυξανόμενης έκτασης του άρθρου και τα υψηλά επίπεδα ψυχοφθόρας αηδίας που προκαλεί, το άρθρο διακόπτεται εδώ και τώρα. Αρκετά! Πήρατε νομίζω το μήνυμα: Ας βροντοφωνάξουμε όλοι ένα θαρραλέο, σθεναρό και μαζικό ΟΧΙ ~~στο Σχεδ~~ στις γλίτσες που επιχειρούν μέσω σκοτεινών δυνάμεων να μας χρησιμοποιήσουν για το συμφέρον τους και μόνο.

Ορέστης Τριγγίδης

orestis@tringides.com , www.amalgamacy.info